De Ermelose flitsformatie op herhaling?
In een democratie begint na de verkiezingen het proces van coalitievorming tenzij één partij de absolute meerderheid heeft, zoals in de Verenigde Staten van Amerika. Ik hoef inmiddels niemand te vertellen dat de huidige formatie van een Haags Kabinet de langste in de Nederlandse geschiedenis is. Dat ging in 2018 in Ermelo wel anders, binnen twee dagen was er een coalitie. Dus op woensdag gingen we als inwoners van Ermelo stemmen en op vrijdag was er al een totaal nieuwe coalitie. De twee grootste partijen van Ermelo liepen, verblind door de macht, bij wijze van spreken de polonaise terwijl de overige vier partijen, verblind door frustratie, aan het formeren waren.
Ik ben in 2014 formateur geweest en weet dat je zoiets niet in twee dagen kunt uitvoeren. Als winnaar van de verkiezingen introduceerde mijn fractie de formatie-proloog, een openbaar debat over de verkiezingsuitslag gehouden tussen de lijsttrekkers van de gekozen partijen. In dat debat gaf ik namens mijn fractie aan om het voortouw tot de vorming van een nieuwe coalitie te willen nemen. Ik legde uit hoe wij dit wilde gaan doen; dus welke stappen ze van mijn fractie konden verwachten. In het openbaar kreeg ik het vertrouwen van de andere gekozen lijsttrekkers en kon dus als formateur aan de slag. Van alle gevoerde gesprekken met de partijen werd door de griffier verslag gemaakt. De partijen mochten die verslagen zelf openbaar maken. Als ik de kans krijg zou ik het op deze manier zo weer doen, namelijk zorgvuldig, respectvol en transparant.
De vraag is of in Ermelo de formatie ook dit keer weer vóór de verkiezingen gaat plaatsvinden? Want zo moet de flitsformatie in 2018 wel zijn gegaan. In ieder geval wil men dit voorkomen door nu al procesafspraken over de formatie te willen maken. De angst zit er dus goed in. Één-Ermelo kreeg namelijk van de huidige fractievoorzitters een uitnodiging om op 16 december met elkaar te overleggen over “de wenselijkheid van het maken van procesafspraken over de coalitie- en collegevorming na de verkiezingen”. Inderdaad die toevoeging: “na de verkiezingen” vertelt het hele Ermelose verhaal. Het was bij mij nooit opgekomen dat je de formatie ook voor de verkiezingen kunt beginnen. In ieder geval is Ermelo er niet veel mee opgeschoten en blijkt formeren over één nacht ijs geen succes. De afstand tussen de Ermeloër en de huidige coalitie is nog nooit zo groot geweest. Ook niet verwonderlijk als je de uitslag van de verkiezingen amper op je in laat werken.
Één-Ermelo gaat niet in op de uitnodiging om voor de verkiezingen over de formatie te praten. Wel is het heel aardig van de huidige fractievoorzitters dat zij bij de uitnodiging aan één-Ermelo hebben gedacht.
Henri Luitjes
4 december 2021